آتش سوزی یکی از رخدادهای رایج در اکوسیستم جنگلی است که گاهی در اثر روشن کردن آتش به وقوع می پیوندد. در این مکان ها چوب و گیاه به حد کافی موجود است و آتش به راحتی بزرگ و غیرقابل کنترل می شود. آتش سوزی های گسترده به دو دلیل طبیعی(صاعقه) و غیرطبیعی(توسط عوامل انسانی) به وقوع می پیوندد. آتش چه به شکل کوچک و کنترل شده و چه به شکل بزرگ و غیر قابل کنترل باعث تخریب های جبران ناپذیر محیط زیست می شود. شاید برای همه جمع شدن دور آتش لذت بخش باشد اما وقتی بدانیم که این آتش در حال حاضر بیش از آنکه زندگی بخش باشد از بین برنده زندگی است شاید در این کارمان تجدید نظر کنیم. آتش به شکل گسترده و بزرگ در عرض چند روز و چند ساعت به کلی یک اکوسیستم را نابود می کند، تنوع زیستی را به مرز انقراض می کشاند و صدمات غیر قابل بازگشتی وارد می کند، اما این حریقهای گسترده در بیش از ۹۹% مواقع از آتش های کوچک و کنترل شده ما ایجاد می شود. اما همین آتش کوچک جز این که پتانسیل تبدیل به یک فاجعه زیست محیطی را دارد دیگر چه معایبی برای محیط زیست دارد؟ (در این رابطه مطلب ما درباره آتش سوزی گسترده استرالیا را بخوانید)
آتش باعث تغییر در خصوصیات شیمیایی خاک می شود. همه خاک ها دارای یک سطح پوششی از مواد آلی درون خود هستند که برای پایداری یک اکوسیستم بسیار حائز اهمیت است. این لایه ذخیرهگاه عناصر غذایی برای همه موجودات است. یک آتش با دمای ۴۵۰ درجه به مدت ۲ ساعت یا به دمای ۵۰۰ درجه به مدت فقط نیم ساعت می تواند تا ۹۰% این لایه پوشیده از مواد آلی را از بین ببرد. آتش با سوزاندن لاشبرگ ها، خشک دارها(درختان خشک شده)، کنده های درخت و سایر مواد کف جنکل باعث پر شدن خلل فرج داخل خاک می شود و میزان نفوذ پذیری خاک در مقابل روان آبهای سطحی تا درصد زیادی کاهش پیدا میکند. از طرفی درون خاک تعداد زیادی از جانداران شامل میکرو ارگانیسم ها و بی مهرگان زندگی می کنند که وجودشان برای پایداری اکوسیستم، تجزیه عناصر روی خاک و در نتیجه حاصل خیزی خاک ضروری است. در واقع این موجودات یک شبکه پیچیده غذایی را تشکیل می دهند که فرایند تجزیه مواد روی خاک به مواد معدنی که غذای خاک است را انجام می دهند. در نقطه ای که آتش افروخته میشود تمامی این جانداران از بین میروند.
در نتیجه افروختن آتش لذتی است که توام با تخریب بی قید و شرط محیط زیست است. آتش افروختن در کشورهای پیشرفته در عرصههای طبیعی فقط با اخذ مجوز و در نقاط از قبل مشخص شده قابل انجام است اما در کشور ما در هر نقطه و در هر لحظه و در هر شرایطی آتش روشن میشود. بیاییم در رفتارمان با محیط زیست تجدید نظر کنیم، باور کنیم یک زمین بیشتر نداریم.
می توان با استفاده از انواع سرشعله های همراه و انواع سوخت های مناسب نیاز به برپایی آتش را کم کنیم
می توان با استفاده از پوشاک استاندارد روز کوهنوردی و طبیعت گردی نیاز به گرمای آتش نباشد
نکات برپایی آتش مسئولانه
در صورتیکه لزوم به برپایی آتش بود با رعایت کردن چند نکته زیر می توانیم هم آتش را مدیریت کنیم و هم از اثرات مخرب آن بکاهیم:
* هرگز در پای سنگ های بزرگ، صخره ها، دیواره ها و در دهانه غارها آتش روشن نکنیم. دوده سیاه رنگ حاصل از آتش تا سالها در این نقاط باقی می ماند
* از حلقه های آتشی که قبل تر ایجاد شده استفاده کنیم و حلقه آتش جدیدی اضافه نکنیم
* قانون 4 D برای روشن کردن آتش مسئولانه در طبیعت به کار ببرید:
- Dead: از چوب های خشک و “مرده” روی زمین استفاده کنید.
- Down: فقط از چوب هایی که “پایین” روی زمین افتاده استفاده کنید.
- Distant: فقط از چوب هایی که “دور” از محل کمپ است استفاده کنید.
- Dinky: فقط از چوب های “نازک” نهایتا اندازه ساعد دستتان استفاده کنید.
- majid
- تیر 17, 1403
- 53 بازدید